50 urte Goikoren lehen orrotik

Andoni Goikoetxeaz hitz egitea, Athleticen historiako erdiko atzelari garrantzitsuenetakoa bat aipatzeaz gain, Klubaren azken mende erdiaz berba egitea dakar. Izan ere, 50 urte bete berri dira Alonsotegiko defentsa bikainak, 18 urte besterik ez zituela, lehen talde zuri-gorrian estreinatu zenetik, 1975eko ekainaren 9an hain zuzen ere. Ibilbide loriatsu baten abiapuntua izan zen, 13 denboralditan zehar luzatu zena, non 369 partida jokatu zituen -359 titulu gisa- lehoi bezala eta 44 gol egin zituen, kopuru zinez aipagarria atzelari batentzat. 1983an eta 1984an Ligako tituluak zein 1984ko Kopa eta Superkopa irabazi zituen taldeko kide izan zen. Horrekin batera, UEFAko kopako finalista izan zen 1977an, eta Kopakoa bai 1977an bai 1985ean. Ibilbide bikain hura 1987an itxi zen, Athle-ticek Atleticori Peio Uralde aurrelaria eta diru kopuru esanguratsu baten truke saldu zionean. Goikoetxeak beste hiru denboraldi egin zituen koltxoneroen elastikoa jantziz.

Debuta kopako partida batean izan zen, Realaren aurka Atotxan, Rafa Iriondoren agindupean, eta, bitxia bada ere, Felix Zubiagaren lesio baten ondorioz defentsako ezker hegaleko gisa estreinatu zen. Santi Idigoras, talde txuri-urdineko ikurretako bat, zaintzea egokitu zitzaion eta Jose Angel Iribar, Javi Eskalza, Dani Astrain, Ángel María Villar, Jose Mari Amorrortu, Pedro Mari Zabalza, Dani Ruiz-Bazán edo Txema Lasa lagun zituela zelairatu zen. Lehoiek 3-1 galdu zuten Donostiako Egia auzoko jokaleku zaharrean. Astebete geroago, San Mamesen, kanporaketa irauli zuen Athleticek. Arauzko denbora eta luzapena 3-1ekoarekin amaitu ziren zuri-gorrientzat, Villar, Carlos eta Daniren golei esker. Penaltietan, 6 eta 5 nagusitu ziren lehoiak, eta Goiko gazte batek bere jaurtiketa sartu zuen. Laburbilduz, karrera dirdiratsu baten suzko bataioa izan ziren bi norgehiagoka horiek.

Lehen taldean osatutako ibilbidean, honako teknikarien aginduetara egon zen: aipatutako Rafa Iriondo, Koldo Agirre, Helmut Senekowitsch austriarra, Iñaki Sáez -bi etapa ezberdinetan-, Javier Clemente eta Jose Angel Iribar. Goiko defentsa-gotorlekuetako bat izan zen, eta atzealdea Dani Astrain eta José Ramón Alexankorekin partekatu zuen hasiera batean, Rocky Liceranzurekin Clementeren aroan eta, azkenik, Genar Andrinua gazte batekin. Gabarrako lehen bi irteerak bizi izan zituen laurogeiko hamarkadako talde txapeldunaren ezinbesteko ikonoetako bat, euskal eta espainiar selekzioekin ere internazionala izan zen baita.

1983ko irailean bere traiektoria markatu zuen beste egoera bat bizi izan zuen, Diego Armando Maradona, garai hartan FC Barcelona taldeko jokalaria zena, bere ezker orkatilan lesionatu baitzuen. Jokaldi hori «ez zen kontura etortzen» dio Goikoetxeak, hamarkadetan zehar behin eta berriz nabarmendu duenez, gertatutakoagatik atsekabea agertuz. Hasiera batean, 17 partidako zigorra jaso zuen, nahiz eta, ondoren, kastigua murriztu egin zen. Presio mediatiko handia jasan behar izan zuen, eta kirol alorretik haragoko eragin handia izan zuen egoerak, gizarte-une konplexu batean. Alonsotegikoak Lech Poznanen aurkako Europako Kopako kanporaketako itzulerako partida jokatu baino lehen jakin zuen jasotako zigorra zein zen. Lehia iraultzeko beharrak bultzatuta eta defentsa zuri-gorria zigortu ondoren sentitzen zen bidegabekeria sentsazioak eraginda, San Mamesen giro izugarria sortu zen. Goikoetxeak sartu zuen lehen gola, lehoiek kanporaketa gainditu eta talde-kideek, omenaldi gisa, Alonsotegikoa euren bizkarretan igota zelaitik atera zuten.

Historiarako gordeta geratu zen gaua, lehenik Angel Ruiz de Azuaren argazkiarekin eta, ondoren, Iñaki García Ergüin margolariaren koadroarekin, Alonsotegikoaren gol hura hilezkor bilakatu zuten. Indar handiko irudia, lehoiaren orroa gogorarazten duena, finean, Goikoren orroa. Egun, lanean jarraitzen du Athleticentzat, Klubaren alderik sozialenean murgilduta, debuta egin zuenetik 50 urte bete direnean. Zorionak Goiko!