Historia

Sunderland Daily Echo egunkarian Bilbon marinel ingelesen artean jokatutako partida bati buruzko kronika.

Gimnástica Zamacois Sozietatearen sorrera (Bilbo), Athletic Cluben ernamuina.

Athletic Cluben sorrera.

Athletic Clubeko lehen estatutuak (1901), 33 bazkide sortzailerekin.

Athleticeko ekipazioak 1902 eta 1910 urteen artean zituen kolore urdin eta zuriarekin, eta klubaren izenaren AC inizialekin, erdian elkarlotuta.

1903ko Kopako txapeldun izan zen Athletic, elastiko txuri-urdinarekin. Hiru titulu jarraian lortu zituen, 1902an hasita.

Athleticek Irungo Sportingen aurka erabili zuen lehen aldiz elastiko zuri-gorria, Amuten (1910/01/09). Zuzendaritza Batzordeak Blackburn Roversen elastiko urdin eta zurien sorta bat eskatu zion Juan Elorduy Athleticeko futbolariari Ingalaterrara egindako bidai batean, baina Elorduyk Southamptonen kamisetak ekarri zituen marra gorri eta zuriekin, Bilboko banderaren koloreekin.

1911ko apirilean Jolasetan jokatu zen Kopako txapelketan, parte hartu zuten zenbait taldek bilbotarrak salatu zituzten atzerritarrak bidegabe zelairatzeagatik. Ordutik aurrera, Athletic Clubek etxeko futbolariekin bakarrik lehiatzea erabaki zuen, gaur egun munduko futbolaren eliteko beste edozein taldetatik bereizten duen filosofia sortuz.

Leioako (1901-1911) eta Getxoko Jolasetako (bi denboraldiz) zelaietatik igaro ondoren, Bilbon zelai bat izateko ametsa lortu zuen Athleticek. San Mameseko asiloaren ondoko orube bat alokatu zuen, eta 1913ko abuztuaren 21ean Irungo Real Racing Clubaren aurkako partida batean inauguratu zen estadioa eraiki zuen.

Athletic Clubeko emakumezko zaletuentzako bazkide-txartela sortu zen.

Rafael Moreno Aranzadi, Pichichi, Athleticen lehen elezahar handia da. Zuri-gorriek San Mamesen sartu zuten lehen golaren egilea da, eta 83 gol lortu zituen 89 partidatan. 50eko hamarkadatik Ligako goleatzaile nagusiaren garaikurrak bere izena darama. 1922an hil zen tifusaren ondorioz, 29 urte zituela. Bere omenezko busto bat eraiki zen San Mamesen, eta Katedrala lehen aldiz bisitatzen duten taldeek lore-sorta bat eskaintzen dute bertan.

1928-29 denboraldiak lehiaketa berri bat dakar: Liga. Athletic Club lehen edizio horretan parte hartuko duten hamar taldeetako bat izan zen, eta hirugarren amaitu zuen, hurrengo bietan nagusitu aurretik.
 

Fred Pentland, Athleticeko lehen entrenatzaile handia, bi etapatan izan zen bertan: 1922-26 eta 1929-1933. Denbora tarte horretan bi Liga-Kopa jarraian irabaztea lortu zuen. Klubaren ikonoetako bat da, beti gainean zeraman buruko bonbina bezala.

Zuri-gorrien gol kopururik handiena Ligaren historia osoan: Athletic 12-1 gailendu zitzaion Bartzelonari, 1931ko otsailaren 8an San Mamesen jokatutako partidan.

Athletic Clubek derrigorrez aldatu behar izan zuen bere izen ofiziala Atletico de Bilbaora, erregimen frankistak talde guztien izenak 'espainolizatzeko' araudia ezarri ostean.

Iriondo, Venancio, Zarra, Panizo eta Gainza. Athleticen historiako eraso-lerrorik gogoratuena.

Kopako txapelketan sartutako gol kopururik handiena. Ligan Bartzelonaren aurka egin bezala, Athleticek 12 gol sartu zizkion Vigoko RC Celtari Kopan, Gainzaren 8 golekin: Athletic 12 - Celta 1 (1947/05/18).

Minglanillako (Cuenca) Peña Gainza Athletic Clubeko lehen peña ofiziala bihurtu zen.

1955-56 Liga irabazi ondoren, taldeak sortu berri zen Europako Kopan debuta egin zuen. Porto eta Honved kanporatu zituen eta Manchester Uniteden aurka galdu zuen San Mamesen jokatutako joaneko partida ahaztezinaren ostean (5-3)

Kopa titulua: 11 abarkadunen garaipena Di Estefanoren Real Madrid taldearen aurka Bernabeun.

Athletic Cluben Gazte Mailako taldea 1961-62 denboraldian sortu zen, Jose Luis Garay presidente zela. Taldea Kopako txapeldun orde izan zen lehen deboraldian, eta txapeldun hurrengo bost edizioetan.

Jose Angel Iribar 'Txopo'-k 19 urterekin egin zuen debuta Athleticen, 1962-63ko Ligako partida batean. Clubeko kondaira handienetako bat da egun: 18 denboraldi eman zituen talde zuri-gorrian eta lehoi gisa 641 partida jokatuta, errekor absolutua dauka.

Nahiz eta Athleticek izen bereko talde bat izan zuen 30eko hamarkadaren amaieran, 1964an lehen taldearen filial gisa jaio zen. Erregional mailan hasi zuen bere ibilbidea, Piru Gainzaren aginduetara lehenengo eta Rafa Iriondorenera ondoren, eta bost denboralditan Bigarren Mailaraino iritsi zen.

1971-72 denboraldian, Estatu osoko lehen futbol eskola ireki zuten Lezaman (Bizkaia), Félix Oráa presidentearen aginduetara. Hiru futbol zelaik eta egoitza eta aldagelak hartzen zituen eraikin batek osatzen zuten Lezamako eskola. Gerora beste lau zelairekin eta kiroldegi estali batekin handitu ziren instalazioak.

Klubak bere jatorrizko izena berreskuratu zuen, Athletic Club, atzerriko hitzak zituzten taldeen izenak debekatzen zituen dekretua indargabetuta geratu ostean.

Athleticek Europako lehen finala (UEFA) jokatuko zuen Juventus FC taldearen aurka. Turineko joaneko partidako 1-0ekoaren ostean, lehoiek 2 eta 1 irabazi zuten San Mamesen. Kontrako zelaian sartutako golen balio bikoitzak, baina, titulua altxatzea galarazi zien.

Presidente izateko lehen hauteskundeak bazkide guztien arteko bozketa bidez, 1977tik 1982ra bitartean Athleticeko presidente izan zen Jesús María Duñabeitiak bultzatutako neurria.

Athleticek 82-83ko Liga irabazi zuen, txapelketa honetan 27 urteko lehortea izan ostean. Las Palmasen jokatutako azken jardunaldi ziraragarrian erabaki zen dena, eta garaipenak eromena piztu zuen Bilbon. Jendetza irten zen kalera titulua ospatzera, eta hartatik, Gabarra bihurtu da talde zuri-gorriaren garaipen handien ikur. Urte hartan irten zen lehen aldiz Bilboko itsadarrera, milaka eta milaka athleticzaleren artean.

1983-84 denboraldian, Athletic Clubek bere historian bosgarrenez irabazi zituen denboraldi berean Liga eta Kopa. Etxeko txapelketako azken jardunaldian Realaren aurkako partida ahaztezinean bihurtu zen txapeldun Athletic, San Mamesen, eta Kopako finalean lehoiek mendean hartu zuten FC Barcelona Bernabeun. Jakina, Superkopa ere irabazi zuen Athleticek, bi txapelketetan nagusitu baitzen.

LaLigako klubak Kirol Sozietate Anonimoak bihurtu ziren (SAD gazteleraz), zituzten zorrak kitatzeko Saneamendu-Planari jarraiki. Athletic Club, FC Barcelona, Real Madrid eta CA Osasuna izan ziren klub gisa mantendu ziren talde bakarrak. Athleticek 1999an onartu zituen egungo Estatutuak.

Athleticek modurik onenean ospatu zuen bere mendeurrena, 1997-98ko Ligako azken partidan txapeldunorde bihurtuz. Lehen aldiz ireki zitzaizkion Athletici UEFA Champions Leagueko ateak, bere historian zehar Europako Kopan hiru aldiz parte hartu ondoren.

2000. urtean sortutako eta Superligan ari zen Leioa EFT taldearekin bat egin ondoren, emakumezkoen futbolaren maila gorenean debuta egin zuen Athletic Clubek. Lezaman estreinatu zen AD Torrejonen aurka, 2002ko urriaren 17an. Gerora txapeldun izango ziren liga txapelketako lehen jardunaldia izan zen.

2004ko abenduaren 16an, Europako txapelketa batean sartutako gol kopururik handiena lortu zuten lehoiek, Belgikako Liejako Standard taldea 1-7 mendean hartuta. UEFAko laugarren jardunaldian izan zen, Ezquerro (3), Yeste, Iraola, Del Horno eta Etxeberriaren golekin.

The Athletic women's team became the dominant force in the Superliga with three consecutive championships in their first three seasons - the first team to achieve this - and another in 2007, opening the doors to the UEFA Women's Champions League.

1977an Juventusen aurka jokatu zuenaren ondoren, Athletic bigarrenez iritsi zen Europako final batera (UEFA Europa League). Bucaresten jokatu zuen finala, Atletico Madrilen aurka, baina ezin zian zuen garaikurra altxatu.

Inauguratu eta 100 urtera, Athleticek agur esan zion Katedral mitikoari Bizkaiko selekzioaren aurkako lagunarteko partida batekin, eta San Mames zelai berri eta abangoardistari bide eman zion. RC Celtaren aurka estreinatu zen, 2013ko irailaren 16an, Ligako partidan.

Urte askotako saiakeren ondoren, gizonezkoen lehen taldeak titulu bat eskuratu zuen berriro. Bartzelona hartu zuen mendean Superkopan, San Mamesen 4-0ko garaipen ahaztezina lortu eta Camp Noun bana berdindu ondoren.

Lehoiek 2021eko Superkopa irabazi zuten finalerdietan Real Madril (2-1) eta oroitzapenerako finalean FC Bartzelona mendean hartuta (3-2).

Urte berean, 2021eko apirilean, Errealaren eta FC Bartzelonaren aurka Kopako bi final jokatzearen gertaera gogoangarriak ez zuen amaitzerik izan kopako titulu desiratuarekin.

irabazi du berriz ere. 25. Kopa Sevillan altxatu dute lehoiek -milaka eta milaka athleticzalerekin batera- penaltietan erabakitako Mallorcaren aurkako partida ahaztezin batean. Bilboko kaleek eta itsadarrak eztanda egin dute bost egun geroago Gabarra berriz nabigatzen ikusteko, lau hamarkadako lehortearen ondoren.